Tamron 90mm lensim ile makro dünyasının kapılarını araladıktan sonra uzun bir zaman günlük kullanımda flaş hiç aklıma gelmedi. Doğal ışığı yakalamak, gerekirse uzun pozlama yapmak gereği konusunda ısrar ediyordum. Flaştan ısrarla kaçınıyordum. Olur olmaz her yerde, flaş ile manzara çekenlerle, gece vakti karanlık İstanbul Boğazı manzarasını flaş ile fotoğraflayan insanlarla “Demek karşı kıyıyı flaşla aydınlatacaklar!” diye dalga bile geçtim.
Makro çekimlerimi yaparken 1.5 yıl boyunca başka bir ihtiyacım olduğunu düşünmedim. Tamron 90mm dışında bir lens de pek kullanmadım. Işığa çok sıkışınca ISO 1600’e alıyor, pozlama süresini de biraz uzatıyordum. Titreşim yüzünden görüntü bulanık çıkmasın diye çekimleri düşük büyütmede yapıyordum.
Flaş kullanmadan, elde çekim makro fotoğraflar. Yüksek ISO yüzünden grenlenme ve detayları örten gölgeler dikkat çekiyor.
İnsanın elinde ne varsa onunla birşeyler yapmaya çalışması keyifli belki ama bu tatmin duygusu bir başkasının aynı ekipman ile daha iyisini yaptığını görünce yerini hüsrana bırakıyor.
İnternette dolaşırken görüyordum. Bu pırıl pırıl fotoğrafları nasıl elde ediyorlardı? Aynı makina, aynı lens… Ama daha iyi bakınca küçük bir yardımcı olduğunu farkettim: Flaş!
Hangi flaş tercih edilmeli?
Biraz daha okuyup inceledikçe flaşın makroda vazgeçilmez bir ihtiyaç olduğunu düşünmeye başladım. Yapmam gereken ilk şey bir flaş edinmekti. Makro için kullanılan ring tipi flaşlar oldukça pahalıydı. Kısa bir araştırmadan sonra fazla masrafa girmeden Çin malı Yongnuo YN-560 II model bir flaş edinmeye karar verdim. Canon Speedlite 560 taklidi olan bu alet işini iyi yapan birşeye benziyordu. Daha özgür kalabilmek için kablosuz bağlantı ile kullanmaya karar verdim. PT-16 standardında alıcı-verici parçaları da siparişe ekledim.
Yukarıdaki kablosuz tetikleyici iki parçadan oluşuyor. Soldaki gövde üzerine takılıyor, sağdaki de flaşın altına geliyor. İletişim kablosuz olarak gerçekleşiyor.
Flaş öncesinde tüm makro çekimlerimi ışığın parlak olduğu saatlerde yapmaya çalışıyordum. Ama bu sıcak saatlerde hem başıma güneş geçiyor, hem de böcekler en hareketli zamanlarını yaşadıkları için bir kovalamaca yaşanıyordu. Fotoğrafı çektiğimde parlak güneş ışığı böcekler üzerinde istenmeyen renkli yansımalara yol açıyor, çekimde en küçük bir titreşim bile bu yansıma yüzünden parlak izler oluşturuyordu. Her seferde elim farklı titrediği için böcek üzerindeki güneş yansımaları her fotoğrafta şekli farklı olan dizi dizi tuhaf çizgiler oluşturuyordu. Güneş çekilirken ortalık duruluyor, yusufçuklar yapraklarda sakince dinlenirken ben fotoğraf çekmeyi aklıma bile getiremiyordum.
Güneş altında flaşsız elde çekim yusufçuk. Renkler ve arkaplan güzel görünüyor. Biraz daha yakından bakalım.
Yüksek ISO kumlanması, istenmeyen güneş yansımaları ve ters V şekilli (bacağın üzerine bakın) el titremesi hareketi gözümüze batıyor.
Tepe flaşı ve ev yapımı difüzör
Flaş siparişim Çin’den gelene kadar 1 aya yakın beklemem gerekiyordu. Bu arada tepe flaşı ile neler yapabileceğimi merak ettim. Basitçe ışığı lensimin önüne düşürmem gerekiyordu. Kartondan bir rulo yapıp içini aluminyum folyo ile kapladım. Silindir şeklindeki icadımın arka tarafına tepe flaş açıldıktan sonra içine girebilsin diye bir delik açtım. Dahili flaşı bu delikten içeriye sokup ruloyu lensin üzerine uzattım. Ön tarafına da örtü gibi bir peçete yerleştirip paket lastiği ile lensime sabitledim. Işık tüpün içinden yansıya yansıya gelecek, bu peçeteye çarpacaktı. Flaş ışığının lamba gibi aydınlattığı peçete ise difüzör görevi görerek lensin hemen önündeki böceği aydınlatacaktı.
Bu komik ve kaba görünümlü düzeneğin yukarıda görünen ilk halini yaptığımda akşam saatleriydi, hava kararmaya başlamıştı. Hemen test çekimleri için bahçeye çıktım. Sonuçlar mükemmel olmasa da aradığımı bulmuştum, loş ışığa rağmen titreşimsiz çekim yapabilmek çok heyecan vericiydi. YN-560 II flaşım gelene kadar bu ev yapımı difüzörler ile çok sayıda deneme yaptım. Flaşın gücünü ayarlamak zordu. Bazen ışığı lensten içeriye düşürüp sisli fotoğraflar elde ettim, bazen de obje üzerinde sert parlamalara yol açtım. Ama genellikle koyu gölgeleri yok ediyor, aydınlık ve güzel renkler alabiliyordum.
Ev yapımı difüzör ile dahili flaşlı makro çekimleri
Kurcaladıkça iyiye gidiyordu ama bir noktayı aşmak gerekiyordu. Akşam olunca vizörden böceği göremiyordum!
Led fener
Göremediğim objeye odaklamayı da yapamıyordum. Odaklama için yardımcı bir ışık kaynağına ihtiyacım vardı. Tekrar biraz araştırma sonucu lens önüne takılan led aydınlatmalar buldum. Bunlar aslında flaş niyetine yapılmış ürünler ama ışık gücünde yetersiz kalıyorlar ve renklerde doğallığı bozuyorlar. Sürekli yandıkları için en kısık ayarda fener gibi kullanmak niyetiyle bir tane sipariş ettim.
Flaş, kablosuz bağlantı adaptörü, led halka fener, hepsi geldi. O tarihi not almam lazım. Flaş ile birlikte harddiskimdeki makro fotoğraf sayısında patlama yaşandı. Bunu kendimde makro’da 2. adım olarak tanımlıyorum. (İlk adım 1:1 makro lens idi)
Flaşım manual olduğu için hangi durumda hangi güçle kullanacağımı, kablosuz iletişimin getirdiği gecikmelerin fotoğrafa kötü etkilerini nasıl engelleyeceğimi kısa sürede öğrendim. Ve de dolu tutmam gereken 4 AA, 2 AAA ve 1 tane 23A(12V) pil daha olduğunu!
Difüzör ve Flaş tetikleyici
Yukarıdaki fotoğrafta flaşın önünde küçük bir difüzör görüyorsunuz. Flaş ışığını her zaman bu şekilde dağıtmak ve yumuşatmak gerekiyor. Aksi halde çok sert yansımalar oluşur. Renk ve detayı alamayız. Bu difüzörler farklı boylarda oluyor. Büyük olanlar büyük objelerde iyi sonuç veriyor. Ben küçüğünden kullandım. Böylece çalıların arasına daha rahat sokabildim.
Kablosuz tetikleyicilerde bir süre sonra çok sıkıntı çekmeye başladım. Hem gövde hem flaş tarafında ayrı ayrı bulunan pillerin zayıflaması, bitmesi tatsız deneyimler yaşattı. Bunun dışında flaşın bazen hiç patlamaması, bazen de gecikme yapması sonucu karanlık çıkan fotoğraflar canımı sıkmaya başladı. Bu yüzden yeni bir kablolu tetikleyici aldım.
Yukarıdaki fotoğrafta görülen bu kablo ile çok rahat ettim. Çok uzayabilen esnek yapısı ve sinyali her zaman iletmesi sayesinde çekimlerden daha mutlu döndüm. Kablosuzu ise çeşitli stüdyo çekimlerinde, özellikle portrede kullanmaya devam ediyorum. Fakat siz makro için flaş kullanacaksanız kablolu tetikleyicilerden alın.
Kullanım deneyimi
İster güneşin altında olsun, ister koyu gölgede; gece gündüz her makro çekiminde flaşı kullanmaya başladım. Düşük bir ISO değerinde çalışıp parlak renkler almak böylece mümkün hale gelmişti. Çok hızlı yanıp sönen flaş ışığı titreşim sorununu da çözmüştü.
Birkaç kez gece çekimine de çıktım. Led fenerim fonksiyon olarak istediğim şeyi sağladı, önümü görüyor, odaklamayı yapabiliyordum. Ama 4 kalem pili ile lensin önüne hatırı sayılır bir ağırlık ekliyor. Bu durum uzun lenslerde daha da can sıkıcı bir hal alıyor. Lensin bayonet tarafına da bayağı bir yük biniyor. Harici flaşı da eklersek elde çekimi zorlaştıran, bilekleri yoran bir ağırlık oluşuyor. Lensin ağzını çok geniş bir hale getirdiği için yaprakların, dalların aralarına giremiyorum. Sonuç olarak çok kullanamadım ama aldığıma da pişman olmadım.
Bu yazı için flaşlı ve flaşsız örnekler ararken bir sürpriz ile karşılaştım. Geçenlerde çok farklı ve etkileyici bir peygamberdevesine rastlayıp bol bol fotoğraflamıştım. Birkaç arkadaş ile bu türü (Empusa Pennata) ilk kez gördüğümüzü konuşmuştuk… Meğer ilk değilmiş. 2 yıl önce aynı türü farklı bir yerde fotoğraflamışım. Ama elimde flaş olmayan bir dönemde, ışık ve gölgenin birbirine karıştığı bir kompozisyon oluştuğu için fotoğrafa dönüp bakmamışım bile. Daha yakından detay çekimleri yapmak aklıma bile gelmemiş. Az rastlanan bir fırsatı kaçırdığımın farkına bile varmamışım. Flaş bu derece önemliymiş.
Flaş kullanılmadan ışık ve gölgelerin karıştığı objenin seçilemediği bir fotoğraf
Flaş sayesinde yumuşatılmış gölgeler ve belirginleşmiş figür
Flaş ve 1:1 büyütme ile
Şimdilerde tekrar doğal aydınlanmaya başladım. Doğal ışık konusunda sitede birçok yazı bulabilirsiniz. Başlıcaları şöyle:
Açık haba – doğal ışık – uygulamalı makro
Serina havada doğal ışık ve focus stacking
Uzun süredir flaş kullanmıyorum. Ama makro çekim yapacak herkese ilk tavsiyem flaş edinmeleri olacaktır.
25 yorumlar
Bence kalitesiz Çin işi LED fenerlerden ziyade paraya kıyıp Ring Flash almak lazım. Çünkü o LED ler gerçek beyazı vermediklerindne çok garip renkleri olan WB ayarı aşırı derece kayık fotoğraflar çıkartıyorlar.
Bende de var ve aptal renklerinden dolayı artık kullanmıyorum.
Ebay ‘dan aldığım 1-2$ lık normal LED ler belki pratik değil ama daha iyi sonuç veriyorlar.
Sigma vs. gibi kaliteli ring flaşlar malesef oldukça pahalı. Henüz kullanma imkanım olmadı.
Ucuz led fenerleri tek başına aydınlatma aracı olarak kullanmak bence de renkler açısından çok başarısız sonuçlar doğuruyor. Ben led feneri sadece focus yardımcısı olarak öneriyorum. Bunları zayıf ışık ayarında kullanarak loş ortamda objeyi görmemizi sağlayabilirler. Çekim esnasında asıl aydınlatmayı yine güçlü bir flaş ile yapmak lazım.
Led fenerde benim asıl sorunum büyük bir ürün almam dolayısıyla kullanma zorluğu oldu. Elim değdiğinde bir ara minik led’lerden alıp focus yardımcısı olarak kullanmak isterim.
Merhaba Emoblitz DRF14 Digital TTL Macro Ring Flaş tavsiye edermisiniz? fiyatı çok uygun geldi,
Macro fotografta yeniyim.
Merhaba,
Makro ring flaşlar zahmetsiz olduğu için genellikle sevilerek kullanılıyorlar. Benim kişisel tercihime uymuyorlar. Parlak yüzeylerde halka şeklinde yansımalar görmek istemediğim için normal flaş ve geniş bir diffuser kullanıyorum. Bu flaş’ı görüp duyduğumu söylemem ama özelliklerine baktığımda 5600K renk sıcaklığı ve 1/700 sn flaş süresi iyi görünüyor. Yalnız şarj süresi olarak 4-6sn bana biraz yüksek geldi. Elde çekimlerde ben seri olmaya çalışıp saniyede birkaç kare çekim yapıyorum. Flaşım bu hıza yetişemezse böceği kaçırma riskim oluyor.
Normal flaşların kullanımı daha dikkat gerektiriyor. Taşıma ve uygun diffuser kullanma zorluğu var ama aydınlatma açısını ayarlamak güzel oluyor.
Ring flaşin kolaylığının yanında şu sıkınları olabilir.
– İçindeki pilleri ile birlikte ring flaşın ağırlığı hatırı sayılır bir miktarda olacaktır. Lens ne kadar uzunsa bayonet tarafında bu ağırlık o kadar fazla hissedilecektir. Bileği de o derece yoracaktır.
– Ters lens veya 1:1 üzeri yüksek büyütmelerde çalışma mesafesi 5-10 cm aralığına düşer. Ring flaş’ın kalınlığını da hesaba katarsak böceğe 5cm’den yakın olmak gerekecektir. Bu mesafede ring flaş hemen önünü aydınlatamayabilir. Işık gücü önemli miktarda ileriye ve dışarıya kaçacaktır.
– Boyutu yüzünden hem böceği ürkütebilir hem de dalların yaprakların arasına girmekte zorlanır.
– Yine ters lens kullanımında ring flaş’ı bağlamak için çeşitli adaptörler kullanma zorluğu olacaktır.
Sonuçta bir tercih meselesi. İmkanı olanın hem ring flaş hem de normal flaş alması en güzeli olurdu 🙂
Teşekkürler dostum. Güzel kareler
Üstadım merhabalar , sitene girene kadar yukarıda flaş alma aşamasına kadar gelinen tüm yolları kat etmiş ve bir yn-560 2 sipariş etmiş bulunmaktayım ancak bende macro lens mevcut değil 50 mm 1.8 ters bağlayıp uzatma tüpü ile desteklemeye çalışıyorum. Ancak bu sistemde bildiğin üzre çok yaklaşmak gerekiyor bu durumda bizim yn-560 ı nasıl kullanıyorsun ve kullanmam gerekiyor tavsiyelerini bekliyorum saygılarımla. Tavsiye edeceğin ürün olursa ebaydan bir link verirsende çok sevinirim 🙂
Başka bir flaş tavsiye edersende bu siparişi iptal edebilrim
Merhaba, bence flaş siparişinizi iptal etmeyin. Ben bu flaştan gayet memnunum.
Ters 50mm ve tüp ile 5cm-10cm arası çalışma mesafeniz olacaktır. Ben de sürekli bu seviyelerde çalışıyorum. Çekim esnasında sağ elle makineyi tutup sol elle flaşı tutuyorum. Sol elle aynı zamanda lensin ön tarafından alttan destek oluyorum. Bracket gibi flaş sabitleme çözümleri istediğim sonucu vermedi. Bitkilerin arasına sokarken özgür kalmayı tercih ettim.
Flaş önüne küçük bir diffuser takıyorum ve aydınlatma yüzeyini lensimin hemen üzerinde ya da hemen sol yanında tutuyorum. Geniş diffuser daha iyi sonuç veriyor ama böceği ürkütüp dalların arasına da girmekte zorlanıyor.
Yine serbest kalabilmek için makina-flaş bağlantısını kablosuz yaptım. PT-16 standardında alıcı-verici sistemler iş görüyor. Ama 1/100’den hızlı olursa bazen senkron kaçırıyor, resim karanlık çıkıyor.
Diffuser: http://www.ebay.com/itm/Pixco-Flash-Diffuser-Soft-Box-For-600EX-580EX-550EX-540EZ-430EX-420EX-380EX-/180851228667?pt=Camera_Flash_Accessories&hash=item2a1b92bffb
Alıcı-verici: http://www.ebay.com/itm/PT-16-GY-16-Channels-Wireless-Radio-Flash-Trigger-SET-with-2-Receivers-/280856482808?pt=Camera_Flash_Accessories&hash=item416459d3f8
Linkleri örnek olarak verdim, siz daha uygun fiyatlılar bulabilirsiniz belki.
Çok teşekkür ederim hocam, birşey daha sormak istiyorum hali hazırda bir tripodum var ancak bir macro slider almam gerekirmi? Ve flaş kullandığımızda tripoda gerek oluyormu doğa çekimlerinde ?
Merhaba,
Flaş ile tamamen tripodsuz elde çekim yapabilirsiniz. Bu şekilde çok hızlı ve esnek çekim imkanı oluyor. Ancak 3X büyütmeden fazlası hayli yorucu olacaktır, elde çekimde küçük titreşimler bile kadrajı ve odağı ciddi seviyede kaydırıp çektiklerinizin yarısından fazlasını çöpe atmanızı gerektirebilir. Ama 3X’e kadar bu derece sorun çıkmayacaktır. Eliniz de zamanla alışır.
Tripodlu çekime geçersek, focus imkanı olan lensler sonradan odaklama imkanı verir. Çalışma mesafesini değiştirerek hedefi odaklayabilirsiniz. Ama ben sabit çalışma mesafeli agrandizör lensleri, ters lensler vs. ile çalışıyorum. Bunlarda tripod üzerine bir ray sistemi şart. 0.5mm ileri kaydırmak için tüm tripodu ileri alamazsınız. Macro slider veya aynı amaca hizmet eden körük rayı gibi bir makanizmayı kesinlikle tavsiye ederim.
Yazdıklarınızın hepsine katılıyorum.Makro çekimlerde flaş kullanırken,böceğin gözünde oluşan görüntü rahatsız edici olabiliyor.Ayrıca makinanın kendi flaşı veya üzerine bağlanacak harici flaş da ışığı tam karşıdan verdiği için oluşan gölgelerin açısı vs nedeniyle flaş ile çekim yapıldığı çok belli oluyor benim hoşuma gitmeyen bir durum bu.O yüzden kablo ile veya kablosuz kontrol ile flaşın yerini (veya flaşların) değişik açılarda tutmak daha iyi diye düşünüyorum.Meşakkatli iş yani..:)
Evet hep çapraz patlatıyorum. Parlamaları almak için cross-polarize teknik kullanılabilir. Bu konuda yakında bir yazı planlıyorum.
Aslında en güzel her zaman doğal ışık, flaşsız çekim. Ama asıl zahmet orada 🙂
Bilmezmiyim:) Gündüz ışığında dolgu flaş güzel sonuçlar veriyor.Zira flaşta enstantane yüksek oluyor ve titreşimin getirdiği flu luk nerdeyse yok oluyor ama en iyisi flaşsız çekim tabii..
Çok güzel bir anlatım olmuş böyle farklı bir bakış açısına daha önce rastlamamıştım teşekkürler.
İlginize ben teşekkür ederim 🙂
Merhaba,
Makro çekime yeni başladım ve amatörlük seviyesininde altındayım 🙂
Ters aparat yardımı ile 18-105mm lensle çekim yapıyorum.
Bir kaç denemeden sonra gördüm ki lens şart.
Lens alınca yanına diffuserda almak gerekli sanırım.
Sizin D5100 için flaş tavsiyeniz nedir?
Flaş alınca uzaktan tetikleyici de alnımalı mı ?
Kısaca neler alınabilir ?
Şimdiden teşekkürler..
Merhaba, yorumunuza email üzerinden cevap döndüm.
merhaba, bir sorunum var bir türlü beceremiyorum.Küçük kare şeklinde bi ışıklandırmam var adını bilemiyorum içine ürün koyup ( altın pırlanta gümüş takılar) mçekim yapıyorum.İyi sonuçlar almak için macro aldım 60 mm makınam nıkon d3100 birde bi başlık verdiler lensın uzerıne 90 tl ye.. herneyse benim sorunum resmı cektıkten sonra pc ye atttıgım zaman arka plan bembeyaz cıkmıyor. çıkıyorsada bu sefer resım sılınık cıkıyor.. bi kac yere gıttım yaptılar ama yıne ayarlar bozuldu. bana yardımcı olabılcek bırı varmı f degerını birde diğer ayarlanan degerı kac yapmam gerekıyor filan hıc bı bılgımde yok bu konuda bı yardımcı olursanız cok sevınırım..
Bu arada mini stüdyo olarak geçiyor internette.Çektiğim resimleri e-ticaret sitemde kullanıcam arka planın bu yüzden bembeyaz yapmak istiyorum, bi ara dekupe yapıyordum cok ugrastırıyor..
Merhaba, örnek sorunlu fotoğraflar görmem mümkün mü? [email protected] adresine yollayabilirsiniz.
Bir de çekim esnasında herşeyin nasıl göründüğünü dışarıdan cep telefonu vs. ile görüntüleyip genel düzeneği de iletebilirseniz iyi olur. Herşeyin nasıl konumlandığını görebilirsem daha iyi yorumlayabilirim.
Macro çekimlerim için bilgi ararken yazılarınıza rastladım. Bir öğretmen edasıyla çok güzel ifadelerle anlattığınız ve oldukça yararlı bulduğum bu çalışmanızı yürekten kutluyor ve çok teşekkür ediyorum. Doğal ortamda macro çekimlerle uğraşıyorum. Kaliteli denebilecek flaşım var. Bundan sonra flaşlı çekimlere de başlayacağım. Selamlar…
Merhaba, teşekkür ederim yorumlarınız için.
Flaş çok yararlı bir yardımcı. Mutlaka denemenizi öneririm. Fakat aradan bir süre geçtikten sonra doğal ışığın güzelliği aranır oluyor. Doğal ışık ile çekim üzerine yazdığım yazılarda bu güzelliği sergilemeye çalıştım.
Doğal ışık kullanımına dair…
O yönde de denemeler yapmak iyi fikir olacaktır.
Teşekkürler çok güzel kareler anlatım fevkalade olmuş.
Cok açıklayıcı bir yazi olmuş, bende makro cekimler icin flash almak istiyorum yazınızı okudum almaya karar verdim fakat sonra neden doğal ışığa tekrar dönüş yaptiniz ? Birde ben makro cekimleri 50mm manuel lens ve uzatma tupleriyle yapiyorum , youngnuo nun hangi modelini onerirsiniz makro agirlikli kullanacagim arasira amatör portre cekimleride yapabilirim ?
Doğal ışık ya da sürekli ışık ile aydınlatma yaptığımızda ışık çok daha yumuşak geliyor. Daha fotoğrafı çekmeden gözümüzle aydınlatmanın etkisini görme ve istediğimiz şekle getirme şansımız var. Flaş ise çok sert bir ışık veriyor. Yumuşatılması zahmetli, defalarca çekim yaparak sonucu izlemek ve ince ayar yapmak gerekiyor. Arka plan ve obje arasındaki aydınlanma seviyesi farkı çok fazla oluyor. Flaşın sürekli biten pilleri de bir süre sonra sinir bozmaya başlıyor. Ama en önemlisi dediğim gibi sürekli ışığın yumuşak karakteri. Tabi sürekli ışık kullanmanın da farklı zorlukları ve püf noktaları var.
Buna rağmen flaş bizim için önemli bir bileşen. Bir çok makrocu sadece flaş ile çalışıyor ve çok iyi işler çıkarıyor. Kullanım alışkanlığıyla ve deneyimle ilgili bir konu. Ben tüm fotoğrafçılara flaş tavsiye ederim. Bulunması lazım. Nitekim geniş açı makro çekimlere başlamamla beraber yine elde çekim ve flaş kullanımı yapıyorum.
Yongnuo bildiğim kadarıyla tüm modelleri güzel. Sadece kablosuz tetikleyici kendi üzerinde olan modeller bence gereksiz. Kablo kullanmak daha iyi. Ben YN 560 modelini uzun yıllardır kullanıyorum. Sağlam bir cihaz. Ayrıca yakın zamanda Meike MK-320 aldım. Küçük ve hafif olması çok hoşuma geçti. Tamamen manual kullanıyorum ama gerektiğinde TTL desteği de var. Sürekli aydınlatma lambası bulunuyor. Böylece odaklama yardımcısı ya da gece çekimlerinde lamba olarak çok işe yarıyor. Şu anda Yongnuo yerine Meike’yi kullanıyorum.