Otomatik makro ray tasarımı – Okan Baş

Focus staking tekniği uygulamadan makro fotoğrafta çok ilerlemek mümkün değil. Bunun için de en önemli bileşen makro ray. Ev yapımı makro raylarla ilgili ilk paylaşımı yaptığımda ne kadar çok kişinin aynı soruna çözüm arayışında olduğunu bilmiyordum. İlerleyen günlerde bir çok arkadaş kendi fikirlerini paylaşmaya başladı. Ben de elimden geldiğince yayınlama çalışıyorum.

Bu seferki tasarımın bir ayrıcalığı var: Elektronik olarak kontrol edilen, otomatik bir ray. Okan Baş arkadaşımız geliştirdiği ürünü tüm açıklamalarıyla bana iletti. Şimdi sözü kendisine bırakıyorum.

Elektonik makro ray

Merhaba,

Uzun zaman önce başladığım ve benzerini Youtube üzerinde görüp örnek aldığım otomatik ve oldukça hassas olan macro slider projemi nihayet bitirmiş bulunuyorum.Yapımı elektronik kısmı da dahil oldukça kolay.Elektronik kısmını kolayca anlaşılabilecek şekilde çizdim. İlgilenenleri elimden geldiğince malzemeler, malzemelerin temini ve yapım aşamaları konusunda bilgilendirmeye çalışacağım.

Sistemimiz step motor eksenine bağlı bir vida mili üzerinde sabit platformun ileri geri hareket etmesi ile çalışıyor.Platform 13 cm ileri ve geri gidebiliyor

Burada sıkıcı olacak ama bilmeyenler için bir miktar step motor hakkında bilgi vermekte fayda var.

Step motor

Step motor sahip olduğu adım sayısı hassasiyeti ile  sağa ve sola hareket edebilen bir motor türü.

Kullandığım step motor 200 adıma sahip.Yani 1 tam tur atması için 200 adım sağa veya sola hareket etmesi gerekli.

200 adıma sahip olması  demek 360°/200 adım = 1.8°/adım,yani her adımda 1.8° açı ile dönüyor.

Kullandığım rod dişli milinin çapı 6mm ve bir turdaki adım boyu 1mm.Yani 360° döndüğünde dönüş yönüne bağlı olarak 1mm ileri veya geri gidiyor. 1mm’yi 200 adımda aldırdığımızda 1/200 = 0.005mm hassasiyet elde ediyoruz.

Focus stacking konusunda okuduklarımdan ve incelediklediğim örneklerden bu hassasiyetin focus stacking için çok yüksek olduğunu ve pratikte kullanımının çok zor olacağını  düşünerek step motoru 360°’yi 50 adımda döndürecek şekilde programladım.(step motorun desteklediği maximum adım sayısından daha düşük adımlara programlanabilme gibi bir özelliği var)

Bu durumda step motorumuz 1/50 = 0.02mm hassasiyetle paltformumuzu ileri geri hareket ettirebiliyor.

Kullanılan malzemeler

Sıkıcı bilgilerden sonra malzeme temini konusunda bilgi vereyim. Aşağıdaki parçaları hesaplı olduğu için Ebay üzerinden sipariş verdim. Aynı parçalar Türkiye’de bulunabiliyor. Özellikle internet üzerinde robotik malzeme satışı yapan sitelerde mevcut. Fakat fiyatları oldukça yüksek. Zaman sıkıntınız yoksa rahatlıkla Ebay üzerinden sipariş verebilirsiniz. Bu parçalara ait Ebay linklerini aşağıda bulabilirsiniz.

Smooth rod olarak geçen mili ben 50 cm’lik 1 adet alıp 2’ye böldüm. 2 adet bilyalı kayan parça, 4 adet milleri sabitlemek için gereken kılavuz, 1 adet nema 17 modeli step motor, rulman ve son olarak motoru programlamak için gerekli olan Arduino siparişini Ebay üzerinden verdim.

Motor sürücü devresi için gereken entegre, kutu, buton, vida, somun ve adaptörü piyasadan temin ettim. Tahta kısmını ve 6mm rod dişli mili Bauhaus’tan aldım. Platform için gereken beyaz polyamid parçayı sanayiden temin ettim.

Bu parçaların montajını fotoğraflarda görüldüğü şekilde yaptım. Tahta parçayı fotoğraf makinasını körük, uzatma tüpü veya makro lens ile kullanılsa bile tahtaya sabitleyebilmek için biraz uzun tutum. Kaymayı engellemek için tahta parçanın altına 6 adet uzun lastik monte ettim.

Elektronik ve yazılım tarafı için motor sürücü olarak en basit sürücü entegresi olan L293d kullandım.

Hem bulunması kolay hem de çok ucuz bir entegre. Başka hiç bir elektronik komponente ihtiyaç duymadan motor sürebiliyorsunuz. Arduino için internet üzerinde oldukça fazla örnek program kodları mevcut. Bir kaç örnek koddan faydalanarak Arduino için gerekli basit bir kod oluşturdum.

L293d dışında farklı sürücüler kullanarak dönme hızlarını yükseltmek mümkün. Bir sonraki adımda bu projeyi geliştirerek fotoğraf makinasını da Arduino ile kontrol ederek çekim işlemini otomatikleştirmeyi düşünüyorum. Böylelikle her adımdan sonra makina fotoğrafı otomatik olarak kendisi çekebilir.

Cihaz üzerindeki yeşil butonlar ileri ve geri hızlı dönüş için. Kırmızı butonlar, butona her basışta bir adım döndürmek için. Hızlı döndürme tuşu ile elde ettiğimiz hız motor sürücü entegresinin maksimum izin verdiği hız ile sınırlı. Bunu da video üzerinde görebilirsiniz.

Farklı şeyler yapabilmek tamamen yaratıcılığınıza kalmış.

Projeyle ilgili sormak istediğiniz her şey için okanbas@gmail.com adresinden bana ulaşabilirsiniz.

Youtube linki :   

2 x ∅8mm Smooth Rod 100-600mm Linear Rail

2 x Linear Ball Bearing Slide Unit

2X CNC Linear Slide Guide Cylinder Shaft Rail 8mm Rod SK8

CNC Nema17 Hybrid Stepper Motor DC 5V 2-Phase 2.3kg.cm 4-Lead 1.8 Degree

10pcs Miniature Rubber Sealed Metal Shielded Metric Radial Ball Bearing Model 17

Arduino UNO R3 ATmega328P

Devre şeması ve yazılım kodunu içeren dosyalara linkteki ZIP dosyadan ulaşabilirsiniz.

DIYMacroSlider.zip

Okan’ın kısa sürede tasarımını daha da geliştireceğine ve yukarıda anlattığı bilgilerin konuyla ilgili arkadaşlara ışık tutacağına eminim. Paylaşım için Okan’a tekrar teşekkürler 🙂