Teleconverter kelime anlamı olarak tele çevirici, yani bir lensin odak uzaklığını arttırıcı demek. Bu arttırma işini belli çarpanlar oranında yapıyor. Edinebileceğimiz 1.4X, 1.5X, 1.7X, 2X, 3X gibi çeşitli güçte teleconverter’lar bulunuyor. Yine her birinde otomatik diyafram, autofocus desteği gibi fiyatı arttıran özellikler olabiliyor. Makroda bunlar olmasa da birşey kaybetmiyoruz. Autofocus makro lens yazısında bu durumu incelemiştik.
Elimizde 100mm bir lensimiz varsa ve bunu 2X teleconverter ile kullanıyorsak 200mm bir lens elde ediyoruz. Bunun karşılığında diyafram değerinden ve görüntü kalitesinden fedakarlık ediyoruz.
Teleconverter kullanımı tele lens (örneğin kuş fotoğrafı çekimi) dünyasında geniş yer buluyor da makro çekimde kullanmak gibi bir şansımız var. Ters-düz lens, tüp, körük her ne kullanırsak, bu düzeneğin arkasına bir teleconverter takarak büyütme gücünü teleconverter çarpanı oranında arttırabiliyoruz.
Peki görüntü kalitesinden feda edeceksek teleconverter kullanmayı neden tercih edelim? Açıkçası ben artık tercih etmiyorum. Bu durum elimizdeki teleconverter kalitesi ile doğrudan alakalı. Benim test edebildiğım 3 farklı teleconverter var, üçü de 2X çarpanlı. Günlük olarak kullanmama sebebim bu. Düşük çarpanlı teleconverter’lar kaliteyi pek bozmadan büyütme sağlayabiliyorlar ama 2X ve üzeri olanlar hissedilir derecede bozulma yaratıyorlar.
Ne zaman teleconverter kullanmalıyım?
Lensimizin odak uzunluğu arttıkça teleconverter yardımımıza yetişecek bir araç olarak karşımıza çıkıyor. Önemli 2 özelliğiyle makroda teleconverter kullanmayı tercih edebiliriz.
- Lensleri yüksek büyütmeye zorlamak için makro tüp kullanıyoruz biliyorsunuz. Örneğin 100mm bir lensi 2 kat büyütmeye zorlamak için bir o kadar tüp uzunluğu gerekiyor. Bunun yerine bir teleconverter kullanarak daha taşınabilir bir çözüm yaratabiliyoruz.
- Tüp kullandığımız zaman çalışma mesafemiz kısalıyor. Objeye çok daha fazla yaklaşıp ürkütüyoruz. Ya da o bizi ısırmayı/sokmayı tercih ediyor! Teleconverter kullandığımız zaman çalışma mesafesi değişmiyor. Sadece büyütme miktarını arttırıyoruz.
Çalışma mesafesini koruyarak büyütme yapabilmek biraz daha öne çıkan güzel bir özellik.
Uygulamalı kısımda Pentax Rear Converter A 2X-S modelini konuk edeceğim. Bu teleconverter ile “Bi ters, bi düz” yapıp Tamron 90mm f2.8 macro lens ve ters bağlı Rodagon WA 40mm agrandizör lensini deneyeceğiz.
Konu mankeni olarak soğuk ve yağışlı bir havada uygun model arayışım sonuç vermeyince üzerinde kuş tüyü bulunan bir bibloyu seçtim. Zorlu bir konu olacak şekilde yüksek kontrast ve yeterli detay içermesi kuş tüyünü uygun bir test aracı yaptı. Kırmızı halka içine aldığım bölüm test fotoğraflarında kullandığım yeri gösteriyor.
Tamron 90mm ve Teleconverter Kullanımı
Tamron 90mm temel kıyaslama aracı olarak birçok testimde yer alan benim için vazgeçilmez bir lens. Tamron’u yine en yakın çalışma mesafesi ve 1:1 büyütme değeri ile deneyeceğiz.
Örnek fotoğraflarda teleconverter’in yol açacağı kalite kaybını vurgulamak için netliğin iyi olduğu bir bölümden bir parçayı biraz da abartılı şekilde büyüterek verdim. Böyle %200 şeklinde zoom yapmadan baktığımızda durumun o kadar da kötü olmadığını farkedebilirsiniz. Örnekleri tıklayıp büyüterek incelemenizi tavsiye ederim.
Tamron 90mm 1:1 büyütmede f11 değerinde kendisinden beklediğimiz gibi keskin ve renk açısından sorunsuz bir sonuç veriyor. Minimal düzeyde “chromatic aberration” (sınırlarda kırmızı ve yeşil tonlarda halelenme) var. Dikkatle bakılmadıkça görülmüyor.
Rear Converter A 2X-S bağladıktan sonra kaybettiğimiz ışığı telafi edip diffraction’dan kaçınmak için Tamron 90’ı f8 değerinde kullanarak 2X büyütme aldım ancak CA bozulmaları hayli arttı. Özellikle kırmızıya kaçan haleler belirgin düzeye geldi.
Ters Bağlı Rodagon WA 40mm ve teleconverter kullanımı
Bu lensi seçmemde özel bir sebep yok. Sadece şu anda elime en son geçen lens olduğu için biraz da test etmek amaçlı burada kullandım.
Rodagon 40mm 1 set tüp üzerine ters bağlı şekilde 2.6X büyütme veriyor. Teleconverter’ımızı bağladığımızda büyütme 2 kat artıp 5.2X’e çıkacak. 5X gibi seviyeler normalde daha özel lensler ister. Geniş açı agrandizör lensleri, özelleşmiş makro lensler ve mikroskop lensleri daha keskin görüntüler sunar. Ancak teleconverter ile yine de kullanılabilecek sonuçlar alabiliriz.
Teleconverter kullanmadan Rodagon 40mm keskin sonuçlara imza atıyor. Büyütme bir önceki teste göre daha yüksek olduğu için diyaframı fazla kısmayıp f8 değeri ile kullanıyoruz. Renk bozulması minimal düzeyde.
Teleconverter’ı bağladığımızda f5.6 değerini tercih ettim. Örnek fotoğrafta aynı şekilde CA renk bozulmaları karşımıza çıkıyor. Ancak bunların işlenmemiş fotoğraflar olduğunu düşünürsek durum kabul edilebilir seviyede diyebiliriz.
Tüp üzerinde yalın halde sorunsuz, keskin bir sonuç
Teleconverter taktığımızda CA bozulmaları dikkat çekiyor.
Not: Örnek resimlerde beyaz ayarı dengeleme dışında hiçbir müdahaleye gitmedim. CA düzeltmesi, kontrast arttırımı ve sharpness filtreleri uygulayarak fotoğraf kalitesini daha üst seviyelere taşıyarak gayet güzel sonuçlar alabilirsiniz. CA renk bozulmaları bilgisayar ortamında artık ciddi bir sorun olmaktan çıktı. Kolayca düzeltmek mümkün olabiliyor.
Not2: 2X yerine daha düşük çarpanlı bir teleconverter edinirseniz bozulmaları çok daha az yaşama şansınız olur. APO cam içeren teleconverter’larda CA sorunu ile karşılaşma ihtimaliniz çok daha düşüktür. Her tür makro düzeneğine ilave büyütücü olarak bunu katabilirsiniz.
Güncelleme 02.07.2015
Yazının yayınlanmasından bu yana geçen sürede farklı teleconverter’lar deneme imkanım oldu. Şu anda elimde 6 tane bulunuyor. Bunlar arasında 2 tane 1.5X, 1 tane de 1.7X çarpanlı olanlar var. Beklediğim gibi düşük çarpanlı olanlar 2X’e göre daha başarılı. Daha az bozulma görülüyor.
Fakat makro çekimde teleconverter kullanma oranıma baktığımda neredeyse “sıfır” olduğunu görüyorum. Elimdeki ekipman zenginleştikten sonra teleconverter benim için sadece aynalı lensim ile yüksek yakınlaşmalarda severek kullandığım bir araca dönüştü. Makro tercihimden tamamen çıktı.
Bu da çok doğal. Elinde örneğin 5X için uygun lens olan hiç kimse 2.5X için uygun olan diğer lensini teleconverter bağlayıp 5X olarak kullanmaz. En uygun lensi tek başına kullanmak her zaman daha iyidir. Bu durumda teleconverter seçeneği kısıtlı ekipman sahibi arkadaşlar için daha değerli oluyor.
Son olarak teleconverter’ın en güçlü özelliğini tekrarlamak istiyorum. Makro çalışırken zaman zaman mesafe ciddi sorun oluyor. Teleconverter bağladığımızda çalışma mesafesinden kaybetmeden ek büyütme sağlıyoruz. Bunu sağlayan başka bir araç yok.
15 yorumlar
Teşekkürler..
Hocam fotoğraf konusunda yeniyim. macro konusunda ise çok çok yeniyim. Cahilliğimi bağışla. Nikon 85mm f/3.5G AF-S DX ED VR aldım. bir kaç çekim yaptım. ancak sitelerde gördüğüm fotoğraflardaki detayları alamıyorum. Acaba diyorum 12+20+36 mm uzatma tüpü alıp daha yakına girsem daha fazla detay alabilir miyim?
Merhaba, evet lensinizi tüp üzerinde kullanırsanız 12+20+36= 68mm, 85’e yakın bir değer yani toplamda yaklaşık 1.8X büyütme alırsınız. 2 kata yakın farketmiş olur. Ayrıca lensin önüne Raynox gibi bir eklenti de takabilirsiniz. Yine bu yazının konusu olan TC’lerden kullanabilirsiniz. Her eklentide büyütme daha da yükselir. Yalnız tüp üzerinde lens tamamen manual kullanım gerektirebilir. En azından otomatik diyafram destekli bir tüp alırsanız biraz daha rahat edersiniz. Ama çok önemli değil. Büyütme arttıkça aydınlatma, titreşim, alan derinliği gibi birçok sorun katlanarak artacaktır. Büyütmeyi yavaş yavaş arttırmayı tavsiye ederim.
Hocam cevap için teşekkür ediyorum. Biraz araştırdım. Raynox taktığımızda makine otomatik odaklama yapamıyormuş sanırım. ama karşılığında 2,5X gibi bir büyütme alabiliyoruz. uzatma ise AF’ye imkan veriyor ama 1,8X gibi bir oran alıyoruz. Fiyatlar neredeyse aynı. sizce benim gibi oldukça amatör biri için hangisi daha faydalı olur?
Merhaba, Raynox ben kendim kullanıyorum. AF’ye bir etkisi yok. Büyütme de Tamron 90mm ile 1.7X oluyor. Raynox sabit büyütme vermiyor, takıldığı lense göre değişiyor. Önceliği tüpe vermenizi öneririm. Optik bir parça eklemediğimiz için görüntü kalitesine etkisi minimum olur. Ancak AF konusunda tavsiyem hiç kullanmamak. Makro ve AF birlikte pek olmuyor. Makroda nereye odak yapacağımıza makine değil bizim karar vermemiz gerek. Özellikle birkaç kare bile olsa focus stack yapmak istediğimizde odaklama manualde kalmalı.
hocam nikon uyumlu tamron 90mm için uygun bir teleconverter önerebilir misiniz? Nikonun kendi teleconverterı sanırım uyum sağlamıyormuş.
Merhaba, Nikon teleconverter’lar konusunda pek bilgili değilim. Ben kendim makro çekim esnasında tüm lenslerimi manual modda kullanıyorum. Zaten çoğu da sadece manual çalışıyor. Bu yüzden teleconverter gerektiğinde makro konusunda özelleşmiş bir ürün olan Vivitar Macro Focusing Teleconverter kullanıyorum. Bu TC sadece 2X yapmakla kalmıyor. Döndürdükçe uzayan boyu ile makro tüp özelliği de katarak daha yüksek büyütmelere izin veriyor. Tamron 90mm ile başarı ile kullanıyorum. Ancak bununla birlikteyken Tamron lensi gövdeden kontol edemezsiniz, tam manual kullanmanız gerekecektir.
merhaba yeni bir lens almayı düşünüyorum. ya tamron 90 mm macro alacağım yada tamron 70 300 vc usd alacağım. 70 300 ile raynox202 ve 250’nın büyütme oranları kaç olur. eğer yeterli düzeyde olursa benim için daha iyi olacak. sitenin benim gibi acemi fotoğrafçılara çok büyük katkısı oluyor yazılarınız için teşekkür ederim.
Teşekkürler.
Tamron 90mm alırsanız keskinlik açısından daha üstün bir lensiniz olur ama 70-300’ün esnekliğine sahip olamazsınız. 70-300 ile Raynox’un 250 modeli daha iyi geçinecektir. 202 çok fazla gelir, keskinlik çok düşer. Özellikle kenar bölgelerde istediğiniz verimi alamazsınız. Yüksek oranda kararma olacaktır.
70-300 + Raynox büyütme oranını tam olarak tahmin edemiyorum ama 3X üzerine kadar çıkabilir sanıyorum. 70-300 gibi tele zoom lenslerine baktığımda forumlarda daha çok Raynox 150 ile kullanıldığını görüyorum. Onunla bile 2X’lere çıkabiliyormuş. Köşe kararmasını engellemek için 150 daha iyi bir seçenek olabilir.
GURAY bey haıkasınız,teşekkürler.Emeginize sağlık.Gönül zenginliği ve paylaşım güzelliğinizle topluma örneksiniz.Ben amatör,hiçbir şey vermeyen kursa da katıldım…ancak kitaplardan ,internetten bilgilendim,bilgilenmeye çalıştım.nİKON 3200 ,ve TAMRON 300 tele objektifim var.mAKROSUNA takviye raypro DCR 6700 geniş açı konventör ve süper makroscop aldım.öZELLİKLE çiçek böcek çekmek isterim.İlave olarak UZATMA TÜPLERİNE gerek var mı,alsam daha büyük yapar mı ?Close up filtre …tavsiyeleriniz…TE ŞEK KÜR LER…
Teşekkürler 🙂
300mm bir lens ile tüp kullanılması uygun olmaz. Büyütmeyi 1X daha arttırmak için 300mm tüp eklemek gerekir. Ağır bir lense uzun tüp eklemek ise hem ergonomi hem de güvenlik açısından uygun değil. Bağlantı noktaları zarar görebilir. Kısa tüp ekleyebilirsiniz, o da büyütmede çok ciddi bir değişiklik yaratmayacaktır.
Close-up filtre olarak Raynox DCR-150 ve DCR-250’yi tasiye edebilirim. 300mm gibi bir lens ile 150 modeli daha iyi geçinecektir. DCR-250 bu lense fazla gelebilir. 250 modeli daha çok 100mm-150mm arası için uygun olur.
Ama esas olarak makroya devam edecekseniz makro amaçlı özelleşmiş lenslere yönelmek daha doğru olur. Görüntü kalitesi çok farkeder.
Merhaba Güray hocam,
size bir sorum olacak:
samsung nx mini makinem var. 9-27mm (18-55mm eşdeğer) kit lensim var ve tele lens yerine 2x büyüten çin malı ürünlerden almak istiyorum. 13dolar civarında.
lensin takılacağı bölüm 39mm fakat internette genellikle 37mm olanları var. 37mm den 39mm e dönüştürücü ile kullanmak üzere 37mm olan tele lensten alsam 2mm lik açı fark eder mi?
2mm nedeniyle yani zoom yaptığımda kenarlarda kararma oluşur mu?
cevaplarsanız memnun olurum.
Yoksa hiç boşuna paranı sokağa atma mı dersiniz?
Çin malı ürünlere çok güvenmiyorum. Söz konusu ürünün linkini gönderebilir misiniz? Biz göz atmak isterim.
Selamlar arkadaşlar ben çok yeniyim 18-55 ve 55 -200 objektifim var 2 tane bunlara en uygun hangi makro lens almalıyım simdiden teşekkür
Merhaba, bence önce 18-55 için ters bağlantı adaptörü ve makro tüp alın. 55-200 için ise Raynox DCR-250 kullanımı daha uygun olur. Bütçe açısından en uygun başlangıç bu şekilde olacaktır.
Yalnız elde çekim düşünüyorsanız flaşsız da olmaz.