Ölü böceklerle çalışmak makro çekimde, özellikle de yüksek büyütmelerde sık sık yapılıyor. Hatta çoğu zaman bir zorunluluk halini alıyor. Bu konuda tecrübe ve bilgi sahibi olmak zaman istiyor. Böceklerin saklanması, temizlenmesi, sahnelenmesi konusundaki başarı fotoğrafın etkileyiciliğinde baş rol oynuyor. Bunu o kadar iyi yapanlar var ki böceklerin ölü olduğunu söylemek bazen imkansız oluyor.
Aramızda bu konuda öncü bir arkadaş var: Murat Öztürk. Daha önce ölü böceklerin sahnelenmesi konusunda bir yazı ile yardımcı olmuştu. Stüdyo fotoğrafçılarına okumalarını tavsiye ederim. Şimdi ise Murat yeni bir keşfini anlatıyor. Ben kendi adıma bu habere oldukça sevindim ve heyecanlandım.
Böceklerin temizlenmesinde az miktarda deterjan katılmış ılık suda bekletmek bilinen ve kullanılan bir yöntem. Ama çok etkili değil ve uzun sürüyor. Özellikle gözlerin tekrar renklendirilmesinde yetersiz kalıyor. Gözler için daha etkili bazı yöntemler var. Neredeyse hepsi eve sokmak istemeyeceğimiz zehirli kimyasallar içeriyor. Bu maddeleri bulmak ve satın almak zor ya da mümkün değil. Yeni yöntem bakalım bunların yerini alabilecek mi?
Murat’ı dinleyelim
Ölü böceklerin renklerini geri getirmek
Merhaba arkadaşlar…
Makro fotoğrafçılık ile ilgili faydalı bilgileri elimden geldiğince sizlerle paylaşmaya çalışıyorum. Son zamanlarda keşfettiğim önemli bir konuyu da sizlere anlatmak istiyorum. Bu keşfettiğim yöntem ölü böcekler ile yaptığımız çekimlerde oldukça işimize yarayacak. Makro fotoğrafçılıkta, çekim teknikleri, ışık ve lenslerin çok önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. Bunların yanında mükemmel bir fotoğraf elde etmek için, modelin de ilgi çekici, renkli yani göze hoş gelen bir yapıda olması, fotoğrafı zirveye taşıyacaktır.
Genelde ölü böcekler üzerinde çalıştığımız için modelleri ya bir kere kullandıktan sonra, dehidrasyona uğradığı (kuruduğu), eklem yerleri koptuğu için, ya da bulduğumuzda renklerini çoktan kaybetmiş bir durumda olduğu için fazla değerlendiremeden modeli çöpe atıyoruz. Artık böcek uzun bir süre ölü şekilde beklemiş olsa bile, çok fazla çürümediği takdirde eski renklerini geri getirebileceğimiz, böceğe yeniden kolayca şekil verebileceğimiz bir yöntem keşfettim. (Belki daha önce yapanlar vardır araştırmadım.) Bunu ilk bulduğumda forumdan bazı arkadaşlar ile paylaşmıştım. Şimdi bu yöntemin tüm makrocular tarafından bilinmesini istiyorum. Kısaca keşif anımı anlatarak başlamak istiyorum.
Ben yaklaşık bir sene öncesine kadar gözlük ve lens kullanıcısıydım. Lazer ameliyatı oldum ve artık gözlüğü ve lensleri rafa kaldırdım. Lens kullanan arkadaşlar bilir, lensi akşam yatmadan önce çıkarırız ve küçük kaplarına koyarız. Üzerine de özel solüsyonunu damlatırız. Daha önce Makroda Sahneleme ile ilgili bir yazı hazırlamıştık. Kurumuş böceklere şekil verebilmek için böceğin kaybettiği sıvıyı tekrar kazandırmamız gerekiyordu. Bunun için böceği nemli ya da su dolu kaplar içinde bekletiyorduk. Elimde bitmiş bir merhem kutusunda sakladığım, bilimsel adı dorcadion olan bir böcek vardı. Kısaca şunu da belirtmek istiyorum; mentollü merhem kutusu içinde bu böcek 3 aya yakın bir süre beklemişti. Ancak böcekte en ufak bir kuruma ve bozulma olmamıştı!!! ( Merhemin koruyucu etkisini tam anlamıyla test edip yeni bir yazıda bahsetmek istiyorum. Böcekleri buzdolabın da saklama işi belki de tarih olacak.) Ancak kutuda kalan merhem böceğe bulaşmıştı ve su ile çıkaramıyordum.
Aklıma lensleri bekletirken üzerine döktüğümüz solüsyon geldi. Üzerinde arındırıcı etkisinden bahsediliyordu. Böceği alıp solüsyon dolu bir kapta bir süre beklettim. Merhemi büyük ölçüde çıkarabilmiştim ancak tam anlamı ile çıkaramadım. Bunun haricinde bir şey fark etmiştim… Böceğin üzerindeki en ufak toz vs akıp gitmişti. İnce tozları temizlemek için kuş tüyü ya da ince uçlu suluboya fırçaları kullanıyordum. Bu solüsyon onların ulaşamadığı yerdeki çoğu tozun toprağın akmasını sağlıyordu. Bunların yanında başka bir işlevi daha vardı ancak o işlevi merhemin koruyucu etkisi yüzünden o an keşfedememiştim!
Bildiğimiz üzere at sinekleri çok çeşitli renk ve desenlerde gözlere sahip kısaca makro için mükemmel modeller diyebilirim. Elimde henüz çekim yapmadığım gözleri simsiyah olmuş 3-4 tane at sineği ve çeşitli arılar vardı. Daha önce göz renklerini geri getirebilmek için denemediğim yöntem kalmamıştı. Bulaşık sabunu biraz olsun iş görüyordu, ancak istediğimiz rengi tam olarak getiremiyordu. Zaten ölü bir sinekten de ne beklenebilirdi.
Sinekler ile bir çekim yapmak istedim ve sahne oluşturmak için sinekleri yumuşatmam ve tozlardan arındırmam gerekiyordu. Arındırmak deyince aklıma hemen solüsyon geldi ve sinekleri solüsyon kaplarına yerleştirip ağızlarını kapattım. Bir süre geçtikten sonra sinekleri çıkardım ve gördüğüm manzara karşısında şok oldum… Sineklerin göz renkleri geri gelmişti… Hem de %90 oranında canlı, renkli, parlak ve en önemlisi de bazı sineklerin dehidrasyon sonucu içe çöken gözlerinin tekrar eski halini almış olmasıydı…
Aşağıda paylaştığım fotoğraflardaki sineklerin gözleri ve gövdeleri tamamen siyahtı.
Solüsyonun ardından sineklerin göz renkleri hatta gövdelerinde bulunan renkler bile eski haline döndü. Evet, bu yöntemi eşek arılarında, bal arılarında ve her türlü sinek, kın kanatlı böcek üzerinde uyguladım. Sonuçlar %95 oranında başarı gösterdi. Hatta 2 sene beklemiş, tamamen kurumuş böcekler üzerinde denedim ve istediğim sahneyi böceklerin antenleri bacakları kopmadan oluşturabildim. Böceklerin solüsyon içerinde ne kadar süre bekletileceği hakkında kesin bir bilgi söyleyemiyorum. Çünkü her böcekte farklı tepkime olabiliyor. Bazılarında uzun süre bekletmek gerekebiliyor, bazısı da 20 dakika içerisinde renklerine kavuşuyor. Şimdi görsel olarak değişimleri detaylı bir şekilde görmenizi istiyorum.
Örnek fotoğraflardan görüldüğü üzere ölü böcekleri artık eski hallerine geri döndürebiliyoruz. Solüsyon içerisinde birçok bileşen bulunuyor. (Hiyalüronan, sulfobetain, poloksamin, borik asit, sodyum borat, edetat disodyum, sodyum klorid) Ama hangisinin bu tepkimeye yol açtığını çözemedim. Kimyacı arkadaşlar belki bu konu üzerinde daha fazla bilgi sahibidir. Beni en çok şaşırtan durumlardan birisi de, içine çökmüş olan gözleri tekrar şişkin hale getirebilmesi oldu. Bunu da fotoğrafların kırpılmış halleri ile göstermek istiyorum
Ayrıca bu yöntem ile böceklerin ağız ve anten kısımlarına rahatça şekil verebilirsiniz. Örnek eşek arısı fotoğrafını inceleyecek olursak, ikinci fotoğrafta eşek arısının çenesi açık bir şekilde duruyor. Bunu ben bir iğne yardımı ile rahatça yapabildim. Böylece fotoğraflarımız daha estetik ve ilgi çekici olabilir
Son olarak tüm bunların başrol oyuncusu olan lens solüsyonunun fotoğrafını da paylaşıp konuyu sonlandıracağım. Umarım yardımcı olabilmişimdir. Bir başka konuda tekrar beraber olmak üzere sağlıcakla kalın.
Güncelleme notu:
Murat’ın keşfettiği solüsyon içinde bulunan bazı kimyasalların olası etkileşimine dair bir araştırma yaptım. Şöyle bilgiler elde ettim
- Temizlik: Lens solüsyonları, hassas yüzeylerdeki protein ve lipit birikintilerini çözmek için tasarlanmış çok nazik yüzey aktif maddeler (sürfaktanlar) içerir. Bu mükemmel temizleme etkisini açıklar.
- Nemlendirme ve Yeniden Yapılandırma: İçeriklerden Hiyalüronan (Hyaluronic Acid), bu keşfin anahtarı olabilir. Bu madde, kendi ağırlığının 1000 katına kadar su tutabilen olağanüstü bir nemlendiricidir (humektan). Göz dokusunun kaybettiği suyu geri kazanmasını ve içe çökmüş yapıların yeniden “şişmesini” sağlayan muhtemelen bu bileşendir.
- Koruma: Solüsyonlardaki borik asit gibi maddeler, hafif antiseptik özellikler göstererek, nemlendirme süreci boyunca bakteri ve küf oluşumunu engeller. Bu, sadece su veya deterjanlı su kullanmaktan çok daha güvenli bir yöntemdir.
